eKaucja: zastosowania, rozwiązania, CTA
eKaucja: Home Scan, Verify & Settle, Depot, Rental, Impact, Digital Link.
1. DDRS (Digital Deposit Return System) – Cyfrowe Rozliczenia Domowe
Na świecie testowane są cyfrowe systemy, które pozwalają na odzyskanie kaucji bez konieczności oddawania jej w sklepie.
| Segment Rynku | Nazwa Projektu | Opis Biznesu | Model Zarobkowy |
| B2C (Innowacje) | eKaucja Home Scan | Cyfrowy Portfel Kaucji + Zbieranie na Krawężniku (Kerbside Collection): Usługa oparta na aplikacji, która pozwala konsumentowi zeskanować kod opakowania w domu, otrzymać cyfrowy token kaucji na wirtualne konto, a następnie wrzucić opakowanie do specjalnie oznaczonego, inteligentnego kosza lub pojemnika domowego (we współpracy z lokalnymi firmami komunalnymi). Weryfikacja odbywa się na podstawie unikalnego, cyfrowego kodu na opakowaniu. | Prowizja od operatorów systemu kaucyjnego/firm recyklingowych za dostarczenie czystego strumienia surowca, Subskrypcja dla użytkowników za dostęp do wygodnej funkcji zwrotu bez wizyty w sklepie. |
2. Finanse i Anty-Fraud
Systemy kaucyjne są skomplikowane finansowo, a ryzyko oszustw (np. zwrot opakowań spoza systemu) jest wysokie. W tym obszarze potrzebne są zaawansowane narzędzia.
| Segment Rynku | Nazwa Projektu | Opis Biznesu | Model Zarobkowy |
| B2B (FinTech/RegTech) | eKaucja Verify & Settle | Platforma Rozliczeniowo-Antyfraudowa dla Operatorów i Hurtowników: Oprogramowanie (SaaS) wykorzystujące AI/Big Data do analizy transakcji zwrotu. Monitoruje wzorce zwrotów w czasie rzeczywistym, wykrywa anomalie (np. nienaturalnie wysokie wskaźniki zwrotów w małych punktach lub nagły wzrost zwrotów puszek z innych krajów) i automatyzuje skomplikowane rozliczenia między wprowadzającymi (producentami), sklepami i operatorami systemu. | Opłata licencyjna (SaaS) dla hurtowni, dużych sieci handlowych i samych operatorów systemu kaucyjnego, Opłata za moduł anty-fraudowy (np. procent od wykrytych i zapobieżonych strat). |
3. Logistyka i Infrastruktura (Poza Recyklomatami)
Wiele krajów o wysokich wskaźnikach zwrotu (np. Niemcy, Dania) stosuje model return-to-retail oparty na butelkomatach. W Polsce ten rynek wciąż się kształtuje, zwłaszcza dla małych i średnich sklepów (poniżej 200 m²).
| Segment Rynku | Nazwa Projektu | Opis Biznesu | Model Zarobkowy |
| B2B (Logistyka / HoReCa) | eKaucja Depot | Sieć Magazynów Konsolidacyjnych i Logistyka Zbiorcza: Uruchomienie punktów przeładunkowych lub mobilnych punktów zbiórki, które obsługują zwroty od małych sklepów, hoteli, barów i restauracji (HoReCa). Oferowanie usługi logistycznej, która zbiera, liczy, kompresuje (gdzie to możliwe) opakowania i dostarcza je w hurtowych ilościach do operatora. Małe punkty poniosłyby koszty logistyki i magazynowania, gdyby miały to robić same. | Opłata za obsługę (handling fee) za opakowanie lub Miesięczny abonament dla placówek gastronomicznych i małych sklepów, Partnerstwo z lokalnymi firmami transportowymi. |
| B2B/B2C | eKaucja Rental | Wynajem / Leasing Modułowych Butelkomatów (RVM): Skupienie się na dostarczaniu kompaktowych, modułowych i łatwych w obsłudze maszyn do przyjmowania zwrotów dla sklepów, które nie chcą kupować drogich urządzeń na własność. Model ten jest popularny na świecie i minimalizuje koszty wejścia dla detalistów. | Opłata leasingowa/czynszowa za maszynę, Opłata za utrzymanie i serwis (TOC – Total Cost of Ownership) jako usługa dodatkowa. |
4. Edukacja i Wsparcie Ekologiczne
| Segment Rynku | Nazwa Projektu | Opis Biznesu | Model Zarobkowy |
| B2C / CSR | eKaucja Impact | Platforma Charytatywna: Umożliwienie konsumentom łatwej donacji zwracanej kaucji na rzecz organizacji ekologicznych lub społecznych. Platforma przetwarza zwroty kaucji na gotowe dotacje, oferując transparentne raporty i mechanizmy śledzenia, na co przeznaczane są zebrane środki. | Prowizja od zebranej kwoty (za usługę technologiczną i administracyjną) pobierana od organizacji charytatywnych. Sponsoring korporacyjny dużych firm, które chcą promować swoje ekologiczne zaangażowanie. |
eKaucja: 14 konkretnych pomysłów B2B
eKaucja: 14 konkretnych pomysłów B2B — każde z opisem wartości, ICP, ceną orientacyjną, kluczowymi KPI i pierwszymi krokami (30/60/90).
1) eKaucja for Retail (SaaS zgodności + RVM)
Co: Rejestry zwrotów (RVM/manual), Voucher Control, raporty do operatora, mikro-szkolenia.
ICP: sieci convenience, supermarkety 200–2 000 m², stacje paliw.
Cena: 299–699 zł/mies./sklep.
KPI: <0,3% duplikatów, −20% czasu obsługi, 99,5% zgodności raportów.
30/60/90: landing → 10-sklepowy pilot → rollout + integrator kas.
2) Clearing & Reconciliation Hub (mini-izba rozliczeniowa)
Co: Automatyczne uzgadnianie kuponów/zwrotów między sklepami a operatorem; alerty anomalii.
ICP: sieci 50+ sklepów, operatorzy DRS.
Cena: 0,01–0,05 zł/zwrot + opłata miesięczna 2–10 tys. zł.
KPI: −80% ręcznych korekt, zamknięcie miesiąca −4 dni.
Wersja ++: reguły antyfraud + uczenie anomalii.
3) Trust-Label API (GS1 / 2D barcode / Digital Link)
Co: /verify dla e-commerce/marketplace: czy opakowanie objęte kaucją, jaka stawka, gdzie oddać.
ICP: sklepy online, aplikacje zakupowe, integratorzy ERP.
Cena: 0,005–0,02 zł/zapytanie; enterprise SLA.
KPI: 99,9% dostępności, TTFB < 250 ms.
Wersja ++: „predict-validity” dla partii w okresie przejściowym.
4) HoReCa Glass Suite (zwrotne szkło as-a-service)
Co: Identyfikacja butelek/kielichów, dynamiczna kaucja w szczycie, szybki payout.
ICP: sieci gastronomiczne, areny, catering korporacyjny.
Cena: 499–1 990 zł/mies./lokal + 0,01 zł/zwrot.
KPI: strata szkła ≤3%, czas obiegu −25%.
Wersja ++: czujniki myjni + predykcja braków.
5) Events Pack (DRS na życzenie)
Co: Tymczasowe punkty zwrotu, opaski/QR, rozliczenia z najemcami stoisk.
ICP: festiwale, stadiony, jarmarki, expo.
Cena: setup 10–50 tys. zł + fee od zwrotu (0,05–0,15 zł).
KPI: zwroty >85%, kolejki −30%.
Wersja ++: aukcje mikropremii w pikach ruchu.
6) Circular Ads (sponsorowane zwroty)
Co: Reklamodawca dopłaca 5–20 gr do zwrotu w wybranych lokalizacjach/godzinach.
ICP: marki napojowe, galerie, miasta (CSR).
Cena: model CPR (0,10–0,60 zł/zwrot) + opłata mediowa.
KPI: +10–25 pp zwrotów w slotach.
Wersja ++: optymalizacja budżetu per dzielnica (multi-armed bandit).
7) Kaucja-as-a-Service (KaaS) dla innych obiegów
Co: Silnik depozytów dla skrzynek, pudeł zwrotnych, baterii, części serwisowych.
ICP: logistyka, fulfillment, retail non-food, serwisy AGD.
Cena: fee wdrożeniowe + 0,01–0,03 zł/obiegi.
KPI: rotacja nośników +20%, shrinkage −40%.
Wersja ++: dynamic deposit pricing wg ryzyka.
8) ESG/PPWR Data Hub (raporty i audyty)
Co: Dashboardy ReturnRate, Quality, CO₂e Avoided; eksporty do raportów producentów i sieci.
ICP: producenci napojów, centrale sieci, operatorzy.
Cena: 2–15 tys. zł/mies. (tiered).
KPI: pełna ścieżka audytu, koszty/1000 zwrotów −15%.
Wersja ++: „what-if” dla progów i scenariuszy PPWR.
9) Property & Workplace Pickup (park biurowy / osiedla)
Co: Rezerwacje odbiorów (ReserveAction), Dock/locker, payout do portfeli pracowników/mieszkańców.
ICP: biurowce 1k+ osób, zarządcy nieruchomości.
Cena: 499–1 499 zł/mies./budynek + opłata za odbiór.
KPI: partycypacja >60%, koszt/zwrot −20%.
Wersja ++: abonament rodzinny + zbiórki celowe.
10) Edu & Compliance Academy (szkolenia + certyfikacje)
Co: E-learning dla personelu, checklisty, odznaki „Punkt eKaucji”.
ICP: sieci handlowe, HoReCa, operatorzy, JST.
Cena: 39–99 zł/os. lub 1–4 tys. zł/mies.
KPI: wskaźnik zgodności >98%, skrócenie onboardingu −50%.
Wersja ++: adaptacyjne mikro-lekcje triggerowane zdarzeniami.
11) Audit-as-a-Service (PoR + kontrola strat)
Co: Próbkowe audyty zwrotów, „proof-of-return” (lekki podpis), rekomendacje działań.
ICP: producent/ sieć/ operator przed kontrolą/kontraktem.
Cena: 8–45 tys. zł/audyt + subskrypcja 2–6 tys. zł/mies.
KPI: wykrywalność anomalii >90%, zgodność >99%.
Wersja ++: dashboard ryzyk z predykcją.
12) Marketplace sprzętu i serwisu DRS
Co: RVM, worki, pojemniki, serwis i SLA; finansowanie/leasing.
ICP: sklepy niezależne, HoReCa, eventy.
Monetyzacja: 5–12% prowizji + abonament serwisowy.
KPI: czas naprawy −30%, dostępność >99%.
Wersja ++: scoring jakości serwisów i części.
13) DRS-OS dla miast (B2G w formule B2B2G)
Co: Planowanie punktów, sloty nudge, SLA odbiorów, publiczny pulpit wyników.
ICP: spółki miejskie, operatorzy kontraktów miejskich.
Cena: 5–40 tys. zł/mies./miasto + wdrożenie.
KPI: RR +15–30 pp, CPR −10–20%.
Wersja ++: „pay-for-performance” od efektu.
14) Konsorcjum Anti-Fraud (branżowy shared service)
Co: Wspólna warstwa wykrywania nadużyć na danych z wielu sieci/ operatorów (privacy-preserving).
ICP: sieci 100+ punktów, operatorzy RVM.
Cena: składka 10–50 tys. zł/rok + opłata od zdarzeń.
KPI: fraud ↓ o 60–80% w 6–9 mies.
Wersja ++: prywatne uczenie federacyjne.
Pakiety produktowe (uproszczone bundlowanie)
- Retail Basic: eKaucja for Retail + Voucher Control (299–699 zł/sklep).
- Retail Plus: + Clearing Hub + Academy (od 1 499 zł/mies. dla 10 sklepów).
- HoReCa/Event: Glass Suite + Events Pack (setup + 999–2 999 zł/mies.).
- Data Pro: ESG/PPWR Hub + Audit-as-a-Service (od 12 tys. zł/mies.).
- City OS: DRS-OS + Circular Ads + Pickup (od 25 tys. zł/mies.).
Go-to-market (30/60/90)
- 30 dni: landing + kalkulator ROI, 2 referencyjne case’y PDF, lista oczekujących, pierwsze 2 integracje (kasa/RVM).
- 60 dni: pilotaż 10–20 punktów (Retail Basic), pierwszy event (Events Pack), 1 klient Data Pro.
- 90 dni: rollout 100+ punktów, start Glass Suite w 2 lokalach sieci, 1 miasto w trybie DRS-OS.
Co mierzyć zawsze (zestaw KPI rdzeniowych)
Return Rate, Quality Score, CO₂e avoided/1000 zwrotów, Cost per Return, czas obsługi/kolejek, fraud rate, SLA pick-up/serwisów, NPS personelu i klientek/klientów.
Podsumowanie: w B2B eKaucja wygrywa tam, gdzie porządkuje rozliczenia i obniża tarcie operacyjne: retail (zgodność + kupony), clearing (pieniądze na czas), HoReCa/eventy (szkło bez strat), dane (ESG/PPWR, audyty), logistyka (pickup). Każdy moduł jest „agent-ready” (Reserve/Return/Pay), więc naturalnie rozszerzysz go o automaty i zachęty. Zacznij od Retail Basic i Clearing Hub, dobuduj Data Pro — i wykorzystaj moment, w którym stawki, obowiązki i chaos wdrożeniowy tworzą największą skłonność do zakupu po stronie biznesu.
eKaucja: Green Procurement
Zielone zamówienia publiczne (Green Procurement, GPP) kupują nie tylko „produkt”, ale także efekt środowiskowy potwierdzony danymi i audytem. eKaucja może stać się warstwą dowodową i operacyjną dla gmin, spółek komunalnych, szkół czy szpitali: mierzy realne zwroty, obniża koszty logistyczne, steruje zachętami i dostarcza twarde KPI do oceny ofert (MEAT) i rozliczeń umów.
Short Answer
W GPP eKaucja pełni rolę „DRS-OS”: dostarcza do przetargów mierników zwrotu (Return Rate), jakości frakcji (Quality Score), unikniętych emisji (CO₂e Avoided) i Proof-of-Return (PoR), a także udostępnia akcje dla agentów (Reserve/Return/Pay) i mechanizmy nudge (Circular Ads). Dzięki temu zamawiający mogą premiować dostawców za faktycznie osiągnięte wyniki cyrkularności, a nie tylko za deklaracje.
8 zastosowań eKaucja dla Green Procurement
- GPP Data Hub dla miasta/instytucji
Panel kontraktów: wskaźniki zwrotu kaucji w placówkach (szkoły, urzędy, eventy), jakość frakcji, koszt zwrotu/opakowanie, CO₂e Avoided, ślad logistyczny. Dane zasilają oceny MEAT i sprawozdawczość ESG/JZP. - Kryteria ofertowe „Performance-Based” (MEAT)
eKaucja dostarcza audytowalne KPI do punktacji ofert:
- Return Rate ≥ X% (waga 20–30%),
- Quality Score (czystość strumienia) ≥ Y% (10–15%),
- CO₂e Avoided/MWh usługi (10–20%),
- Program edukacyjny + nudge (premie za zwroty) (5–10%).
Wszystko zasilane PoR i raportami z panelu.
- PoR – dowody zwrotu w zamówieniach
Każdy zwrot w instytucji publicznej ma lekki, prywatny „token zdarzenia” podpisany przez punkt przyjęcia/RVM i eKaucję. Zamawiający widzi realne, niezbieralne „screeny”, tylko agregaty i audyt. - „Circular Ads” jako dźwignia GPP
Miasto lub wykonawca zamawia pulę mikropremii (np. +0,05–0,20 zł) w dzielnicach o niskich zwrotach albo w czasie imprez. eKaucja rozlicza premię wyłącznie przy PoR. W przetargu taki moduł jest wymiernym „środkiem zaradczym”. - Smart Deployment RVM & Pickup (ReserveAction)
Zamawiający kupuje nie „maszynę”, lecz SLA zwrotów: eKaucja planuje sloty odbioru (budynki użyteczności publicznej), wykrywa wąskie gardła, proponuje przegrupowanie RVM/pojemników „tam, gdzie zwrot najbardziej rośnie”. - „Glass-as-a-Service” dla HoReCa publicznego
Dla stołówek, szpitali, stadionów miejskich: identyfikowalne szkło wielorazowe z dynamiczną kaucją (w szczycie minimalnie wyższą), natychmiastowy payout i kontrola strat. Kryterium w GPP: strata ≤ Z% miesięcznie. - KaaS – Kaucja-as-a-Service dla kategorii spoza napojów
W przetargach na logistykę, gastronomię czy e-commerce miejski eKaucja dorzuca depozyt na skrzynki, pojemniki cateringowe, pudła zwrotne i baterie. W SIWZ: wymóg integracji z API PoR i minimalnych ZwrotRate dla „nośników”. - Open-Score i badge’e dla dostawców
Dostawcy usług miejskich dostają publiczne odznaki „Top Return Location / Bronze-Silver-Gold” oraz wynik Open-Score (zwrot, jakość, czas obiegu). Zamawiający może wymagać progu wejścia (np. Silver).
Jak to działa technicznie (warstwa „Tryb Agenta”)
- API:
/verify(czy objęte kaucją + stawka),/return(inicjacja),/payout(wypłata/ darowizna),/reserve-pickup(slot odbioru),/points(mapa miejsc),/metrics(ReturnRate, Quality, CO₂e Avoided). - PoR: lekki podpis transakcji (hash + znacznik czasu + identyfikator punktu), przechowywany w dzienniku audytowym; w panelu tylko agregaty i alerty.
- Nudge Engine: aukcja slotów premii „CPR – cost per return”, kierowana do szkół, domów kultury, stadionów.
- AEO/GEO: Answer Packi „gdzie oddać w urzędzie/ścieżka budżetowa”, by ludzie i agenci podejmowali akcję bez szukania.
Przykładowe zapisy do dokumentacji przetargowej
Kryteria oceny ofert (fragment):
- K1 Return Rate (waga 25%): % skutecznych zwrotów opakowań objętych systemem kaucji w lokalizacjach zamawiającego w ujęciu miesięcznym, potwierdzony raportem eKaucja PoR.
- K2 Quality Score (waga 15%): % frakcji nadającej się do recyklingu (wg norm operatora), raport eKaucja.
- K3 CO₂e Avoided (waga 10%): redukcja emisji względem scenariusza bazowego, metodologia w załączniku; źródło danych: eKaucja.
- K4 Program Zachęt (waga 10%): liczba i skuteczność slotów nudge (Circular Ads), mierzone wzrostem Return Rate ≥ X pp.
- K5 Edukacja (waga 5%): liczba przeszkolonych osób i zdane mikro-testy (panel eKaucja).
Wymagania umowy (SLA, fragment):
- SLA1: czas od zgłoszenia przepełnienia do odbioru ≤ 24 h (panel eKaucja, ReserveAction log).
- SLA2: nieprawidłowości PoR ≤ 0,3% miesięcznie.
- SLA3: raport miesięczny (Return/Quality/CO₂e) do 7. dnia miesiąca.
- SLA4: dostęp API
/metricsdla zamawiającego i audytora.
KPI dla zamawiającego (co warto mierzyć)
- RR (Return Rate): cel +10–25% vs. baseline.
- QS (Quality Score): +8–15 pp. czystości strumienia.
- CO₂e Avoided / 1 000 zwrotów: trend spadkowy emisji logistycznej.
- Cost per Return (CPR): spadek kosztu jednostkowego o 10–20%.
- SLA pick-up: ≥ 95% dotrzymanych terminów.
- NPS użytkowników w szkołach/urzędach: ≥ 55.
Roadmap wdrożenia GPP (0–120 dni)
0–30 dni
- Audyt baseline’u (RR/QS/CO₂e).
- Konfiguracja panelu GPP, PoR i narzędzi raportowych.
- 3 Answer Packi dla mieszkańców i personelu (gdzie oddać/jak działa kaucja w urzędzie).
30–60 dni
- Pilotaż nudge (Circular Ads) w 10–20 lokalizacjach.
- Włączenie szkół i stadionu miejskiego do PoR.
- Parametryzacja kryteriów MEAT i wzorów raportów.
60–120 dni
- Pełne KPI w SIWZ nowego przetargu na gospodarkę odpadami/eventy/logistykę.
- Integracja ReserveAction z odbiorami (SLA 24–48 h).
- Publiczny pulpit wyników (Open-Score + badge’e).
Ryzyka i jak je zabezpieczyć
- Prywatność i profilowanie: PoR domyślnie bez danych osobowych, tylko sumy i wskaźniki; zgoda granularna przy mikropremiach.
- Gaming KPI: niezależny audyt próbkowy + stała metryka Quality Score.
- Nierówności dzielnic: budżet premii „wyrównawczych” i capy DDP; transparentna polityka nudge.
- Vendor lock-in: otwarte formaty, eksporty CSV/JSON, dokumentacja API.
Podsumowanie: eKaucja w Green Procurement to „OS cyrkularności” dla instytucji publicznych: dostarcza twarde metryki (RR, Quality, CO₂e), zabezpiecza je PoR, umożliwia premiowanie realnych efektów w kryteriach MEAT i automatyzuje zwroty dzięki warstwie akcji (Reserve/Return/Pay). Zamiast deklaracji w PDF-ie dostajesz żywe dane do oceny ofert i egzekwowania umów — a mieszkańcy widzą proste zachęty dokładnie tam i wtedy, gdzie ich zwrot zrobi największą różnicę.